მე სულ გეძებდი… ხშირად გაუცნობიერებლად, უფრო ხშირად შეგნებულად, მაგრამ იქ არასდროს, სადაც უნდა მომეძებნე… გეძებდი, ღმერთო, იმიტომ, რომ მჭირდებოდი! უშენოდ არარაობა ვიყავი, არაფერს წარმოვადგენდი… განა ფერწერული ტილო ან კარგი წიგნი მის ავტორზე არ მიუთითებენ?! განა ვან გოგის ჩვეულებრივი მზესუმზირები არაჩვეულებრივი სწორედ იმიტომ არ არის, რომ ვან გოგს ეკუთვნოდა?! მეც არარაობა ვიყავი ჩემი შემოქმედის გარეშე.
ვგრძნობდი, რომ მწყუროდა სიცოცხლის წყარო. ვიცოდი, მხოლოდ შენ შეძლებდი ჩემში არსებული სიცარიელის ამოვსებას… მე ამას ვგრძნობდი, ჩემი შინაგანით, მთელი არსებით, მაგრამ გეძებდი: ტაძარში, აბსტრაქციაში, ცაში, უსასრულობაში, უკიდეგანობაში… მეგონა, სადღაც თეთრ, ქათქათა ღრუბელზე იჯექი, ხელში კვერთხი გეჭირა და დიდი, თეთრი წვერი გქონდა. გამოგიტყდები და შენი მეშინოდა კიდეც. ცარიელი სულის გამოცოცხლებას ფილოსოფიური აზრებით ვცდილობდი და რადგან ვერ გპოულობდი, უფრო ადვილი იყო დამეჯერებინა, რომ საერთოდაც არ არსებობ…
ერთადერთი, სადაც არ შემიხედავს, ჩემი გულის პაწაწინა კუნჭული იყო, სადაც შენ ცოცხლობდი, ღმერთო! როგორ მოგძებნიდი, როცა იმდენად დიდი ხარ, რომ სამყარო ვერ გიტევს და იმდენად პატარა, რომ ჩემს გულში ეტევი… თან აქ ხარ, თან ჩემში, თან ყველგან. შენ არასდროს მტოვებდი, როგორც ყოველთვის, მე მივდიოდი შენგან, სულ ჩემს კართან იდექი, უფალო, მე კი არ მესმოდა შენი ხმა. შენ სულ მიცავდი, მე კი ყველაფერს შემთხვევითობას ვაბრალებდი… შენ მე გიყვარდი, იესო, ყველაფრის მიუხედავად, ჩემგან მრავალჯერ უარყოფის შემდეგაც გიყვარდი…
იყო უსიცოცხლო წლები, უწყლო უდაბნო, ნელ-ნელა ვიწრიტებოდი ყველანაირი საციცოცხლო ძალისგან, მერე ყველაფერი გაირინდა, გაჩერდა და ყველაფერი, რაც ღირებული მეგონა, ერთ დღეში დავკარგე. მეგონა, ცხოვრება დამთავრდა… თუმცა სწორედ ეს იყო დასაწყისი! მაშინ მივხვდი, რომ არასდროს შემიხედავს იქ, სადაც ყოველდღე უნდა შემეხედა, არასდროს გამისწორებია თვალი იმ სიყალბისთვის, რომელიც გულში იზრდებოდა… პირველად მაშინ გესაუბრე, ღმერთო, მაშინ დაგინახე ჩემი გულის კუნჭულში, სტუმარივით კუთხეში მდგარი, გულცივი დახვედრით გულდაწყვეტილი და მუხლებზე მოგეხვიე, ჩემო უფალო, გულით გთხოვე, არ დაგეტოვებინე, რადგან მჭირდებოდა შენი უსაზღვრო სიყვარული… მე გიწამე, ვიწამე შენი ჯვრის, ჩემთვის დაღვრილი წმინდა სისხლის, ჩემი გამოსყიდვისთვის გავლილი ტანჯვების გზის…
მე უკვე ვიცი, რომ ჩემს გულში ცხოვრობ, რომ ჩემს თავზე თმაც დათვლილია და ახლა ვხვდები, რატომაა ჩვეულებრივი “მზესუმზირები” არაჩვეულებრივი, იმიტომ, რომ ის ვან გოგისაა…